Nie tylko obywatele krajów Unii Europejskiej mogą w Polsce podejmować pracę zarobkową. Legalnie mogą być zatrudniani również Ukraińcy, Rosjanie, obywatele Gruzji, Mołdawii, Białorusi czy Armenii. Zajmiemy się tematem pracy Ukraińców w Polsce, bo to właśnie ta siła robocza przyjeżdża do nas w coraz większym natężeniu. Wszystko przez tragiczną na Ukrainie sytuację gospodarczą oraz militarną. Większość ludzi ucieka przed skrajną biedą bądź po prostu ratuje swoje życie.
Osoby, które chcą podjąć legalną pracę w Polsce, muszą posiadać niezbędne ku temu pozwolenie. W przypadku Ukraińców form takich pozwoleń jest kilka. Przypomnijmy, że właśnie realizowany jest program pomocowy, dzięki któremu zatrudnienie takich osób odbywa się na uproszczonych zasadach, przy minimalnej ilości formalności.
Aby móc podjąć legalną pracę w Polsce, Ukrainiec musi posiadać pozwolenie na pobyt stały. Wtedy nie jest wymagane dodatkowe pozwolenie na pracę. Decyzja o pobycie wyznaczana jest bez konkretnego terminu. Karta, która to potwierdza, musi być zaś wymieniana co 10 lat. Pobyt stały mogą uzyskać Ukraińcy, którzy są dzieckiem osoby, która posiada pobyt stały albo obywatelstwo polskie. To również osoby, które udowodnią polskie pochodzenie, zawarły związek małżeński z obywatelem Polski albo przebywają na terenie naszego kraju nieprzerwanie przez minimum 10 lat.
Ukraińcy mogą też podejmować legalną pracę w Polsce na podstawie pozwolenia na pobyt czasowy oraz pracę. Aby złożyć wniosek o takie pozwolenie konieczne jest udowodnienie źródła stabilnego dochodu (najlepiej poprzez podpisaną umowę o pracę z polskim pracodawcą), miejsca zamieszkania na terenie Polski czy ubezpieczenia zdrowotnego.
W ramach uproszczonej procedury Ukraińcy mogą podejmować również legalną pracę w Polsce, na podstawie jedynie „Oświadczenia o zamiarze powierzenia pracy cudzoziemcowi”. Wtedy nie jest wymagane specjalne pozwolenie na pracę. W takim przypadku obywatel Ukrainy może realizować obowiązki zawodowe nie dłużej niż przez 180 dni w ciągu 6 miesięcy. Po tym czasie musi ubiegać się o pozwolenie o pracę.
Co ważne. Pracodawca powinien zwracać szczególną uwagę na ważność przedstawianych pozwoleń. W przypadku wizy możliwość pracy daje wiza robocza. Podjęcie pracy zarobkowej wyklucza natomiast wiza turystyczna.
Polski pracodawca powinien mieć na uwadze nie tylko autentyczność przedstawianych pozwoleń i ich ważność, ale również autentyczność wykształcenia, umiejętności czy doświadczenia, jakie wskazywane są w CV Ukraińca. Faktem jest, że większość z nich zatrudniana jest do prac prostych, w przypadku których nie jest konieczne żadne wykształcenie. Nie oznacza to jednak, że w CV kandydata mogą pojawiać się informacje nieprawdziwe. Weryfikacja tego rodzaju danych powinna przebiegać poprzez udostępnienie dyplomów, certyfikatów, świadectw ukończenia szkół i danych kursów czy też referencji od byłych pracodawców.
Aby mieć pewność prawdziwości wszelkich dokumentów dostarczanych przez pracownika z Ukrainy, polski pracodawca powinien współpracować z agencją pracy tymczasowej, która pełni nad mini całkowity nadzór.